wtorek, 4 października 2011

Pierwsze spotkanie KNAL w roku akademickim 2011/2012

Witamy serdecznie w nowym semestrze!

Pierwsze spotkanie Koła Naukowego Antropologów Literatury odbędzie się w 12 października (środa) o godzinie 17, tradycyjnie w sali 15 (Pałac Bidermanna). Skupimy się na kwestiach organizacyjnych, charakterze działalności Koła w obu semestrach, naszych planach na bieżący rok akademicki, a także omówimy szczegółowo kwestie związane z warsztatami "Podróż przez krainę baśni", które prowadzić będziemy w ramach inicjatywy Uniwersytet Łódzki dla Dzieci.
Zapraszamy wszystkich chętnych, zarówno doświadczonych w bojach i znojach Kołowiczów, jak i każdego, komu bliskie są zagadnienia związane z szeroko rozumianą antropologią kultury.



Pozdrawiamy i do zobaczenia!

Władze Koła


Sprawozdanie:

Pierwsze oraz drugie spotkanie Koła Naukowego Antropologów Literatury, zostały w całości poświęcone sprawom organizacyjnym i planom na najbliższe posiedzenia. Zgodnie z oczekiwaniami późna godzina pozwoliła na przybycie studentom pierwszego roku. Najliczniejszym gronem okazała się grupa reprezentująca nowo utworzoną specjalność studiów kulturoznawczych: twórcze pisanie. Dzięki temu spotkanie organizacyjne nie tylko zaowocowało nowymi pomysłami tematów (jak na przykład warsztaty literackie), ale też dodatkową działalnością uczestników Koła – systematycznymi wprawkami pisarskimi w formie rozmaitych gier literackich. Na spotkaniu tym przeprowadziliśmy także wybory nowych władz KNAL, które przyniosły niewielkie zmiany: w wyniku głosowania zebranych stanowisko przewodniczącego objął mgr Michał Wróblewski, zastępcą przewodniczącego zostały mgr Daria Kubiak oraz Alicja Ślebioda, funkcję skarbnika wciąż pełni Agata Grykien, natomiast sekretarzami Koła są: mgr Agnieszka Skalska, mgr Agata Żyźniewska oraz mgr Monika Kocot. W związku z urlopem naukowym dr Natalii Lemann, p.o. opiekuna KNAL w roku akaemickim 2011/2012 została mgr Agnieszka Przybyszewska.
Najbliższe spotkania Koła, będą poświęcone tematowi humanisty na rynku pracy – w jaki sposób nasz wkład w kształtowanie własnego wizerunku, działalność w kręgach studenckich i samorządowych oraz struktura studiów humanistycznych mogą nas przygotować do satysfakcjonującej pracy; a także kulturowe zjawisko bestsellera oraz związana z nim tzw. produkcja tekstów.

Sporządziła
Agata Żyźniewska

środa, 28 września 2011

Warsztaty Podróż przez świat baśni w ramach Uniwersytetu Łódzkiego Dla Dzieci

W roku akademickim 2011/2012 ponownie bierzemy udział w programie Uniwersytet Łódzki Dla Dzieci! Tym razem proponujemy spotkanie pt. "Podróż przez świat baśni".
Zapraszamy na daleką podróż za siedem gór i lasów do świata, o którym opowiadają baśnie. Tematem spotkania będzie specyfika magicznych krain, spotykanych tam niesamowitych przedmiotów oraz postaci. Najwięcej uwagi poświęcimy głównym bohaterom i ich wspaniałym przygodom, które towarzyszą nam przez całe życie. Pójdziemy tropem baśni przez liczne teksty kultury: książki, filmy, gry fabularne i komputerowe, a w końcu opowieści snute na dobranoc przez rodziców i babcie. Zapytamy też o wartość tych historii na co dzień: kim są współczesne Kopciuszki, książęta z bajki czy internetowe trolle?
Rekrutacja zaczyna się 3 października 2011 od godz. 9 rano. Serdecznie zachęcamy, szczególnie, że projekt jest darmowy. Więcej informacji na stronie programu.

czwartek, 30 czerwca 2011

Nowa specjalizacja na Kulturoznawstwie UŁ!

Specjalność o nazwie Twórcze pisanie (Creative writing), proponowana na studiach licencjackich i magisterskich na kierunku kulturoznawstwo, łączy zajęcia o charakterze teoretycznym i praktycznym w zakresie warsztatu twórcy (liryka, proza, dramatopisarstwo, scenariusze, nowe formy i gatunki literackie w przestrzeni wirtualnej); kształci ponadto krytyka literackiego filmowego, teatralnego. Program zawiera również podstawy tworzenia form dziennikarskich i użytkowych – reportaż, esej, felieton, reklama. Wśród przedmiotów o profilu teoretycznym znajdują się arcydzieła literatury XX wieku, literatura najnowsza, antropologia kultury, pragmatyka języka. W programie specjalności znajdują się zajęcia warsztatowe i praktyczne związane z autorskim i kreatywnym uczestnictwem w przestrzeni publicznej (prowadzenie spotkań autorskich, debat literackich, autopromocja własnej twórczości, przygotowywanie tekstów do publikacji). Wśród efektów kształcenia zakładamy praktyczne opanowanie literackich technik narracyjnych i perswazyjnych, sztuki kompozycji, operowania informacją w tekście multimedialnym, świadome używanie języka jako narzędzia komunikacji. Rozwijanie kompetencji warsztatowych dziennikarza, publicysty, krytyka, twórcy scenariuszy i form przekazu multimedialnego zapewni umiejętności oraz dobre przygotowanie do zawodów związanych z kulturą medialną.

wtorek, 24 maja 2011

Pokonferencyjnie

Dziękujemy wszystkim uczestnikom konferencji "Prze(d)sądy. O czytaniu kultury" - prelegentom, słuchaczom oraz współorganizatorom. Dzięki współpracy wszystko poszło zgodnie z planem, wygłoszono czterdzieści referatów, zjedzono też wiele pysznych tart oraz pierogów (przygotowanych przez restauracje Teremok oraz Zaraz Wracam). Teraz powoli przechodzimy do kolejnego etapu, czyli pracy nad tomem pokonferencyjnym. Poniżej kilka zdjęć z sesji.

Prze(d)sądy. O czytaniu kultury

wtorek, 5 kwietnia 2011

Spotkanie LIII - Konferencja "Prze(d)sądy. O czytaniu kultury"

Najbliższe spotkanie KNAL zostanie poświęcone kwestiom merytorycznym związanym z organizowaną przez nas w maju konferencją "Prze(d)sądy.
O czytaniu kultury"

Serdecznie zapraszamy 8 kwietnia o godz. 15.30 do sali 15

---------------------------------------------------------------------

Prze(d)sądy
O czytaniu kultury
13–14 maja 2011 r.


Koło Naukowe Antropologów Literatury, działające w ramach Katedry Teorii Literatury i Pracowni Antropologii Literatury Uniwersytetu Łódzkiego zaprasza na studencką konferencję o charakterze edukacyjnym, poświęconą prze(d)sądom, strategiom poznawczym, stereotypom, oraz możliwościom ich przekraczania w procesie odbioru tekstów kultury. Ich interpretacja zaczyna się jeszcze przed samym odczytaniem, albowiem już wtedy czytelnik uwikłany zostaje w sieć kontekstów, prze(d)sądów – sam zaś akt lektury odbywa się w środowisku pełnym uprzedniej wiedzy, oczekiwań, uprzedzeń, towarzyszących znaczeń, schematów lektury, przeszkód, itd. Wskazanie i zrozumienie tych czynników wpływa nie tylko na ponowne odczytania, przełamywanie własnych ograniczeń, ale pozwala także zrozumieć więcej zjawisk i zależności kulturowych oraz podjąć próbę świadomej ich zmiany.

Pragniemy, aby konferencja ta otwierała wielość interdyscyplinarnych dyskursów, w ramach których studenci oraz doktoranci kierunków humanistycznych zaprezentują różne spojrzenia związane z problematyką „czytania” kultury. Punktem wyjścia jest dla nas literatura, ale liczymy również na zgłoszenia, których tematyka będzie ogniskować się wokół innych sztuk (teatru, filmu, komiksu, malarstwa, architektury, muzyki). Liczymy tym samym na różnorodność ujęć metodologicznych i wielość perspektyw badawczych.

Problematyka spotkania została sformułowana szeroko, aby stworzyć uczestnikom duże możliwości przy wyborze tematów. Poniżej wyszczególniamy szereg zagadnień, które mogą być ewentualną inspiracją dla referentów:

• tekst i kontekst kultury a interpretacja, reinterpretacja i nadinterpretacja;
• pola odniesienia lektury tekstu kultury: medium, gatunek, tradycja, języki; między oczekiwaniami a poszukiwaniem;
• dialog, fuzja horyzontów; bariery i możliwości transgresji;
• „naszość” – inność – obcość; proces wykluczania i oswajania przedmiotów kultury;
• stereotyp, konwencja, moda oraz sposoby ich przełamywania;
• redefinicja, rewizjonizm i reinterpretacja kultury jako narzędzia krytyki poststrukturalnej (feminizm, gender, queer, postkolonializm, nowy historyzm);
• prze(d)sądy a postawy i okoliczności odbioru tekstu kultury; ironia; identyfikacja i empatia; pojęcie gry; relacja nadawca-odbiorca;
• prze(d)sąd jako ślad ideologii; krytyka ideologii i ograniczenia tej krytyki ze względu na przed-rozumienie;
• prze(d)sąd jako idol, przedmiot idolatrii;
• prze(d)sąd a moment historyczny; wpływ dystansu przestrzennego i czasowego na proces odbioru;
• przynależność do tradycji historycznej jako relacja dystansu oscylującego między oddaleniem a bliskością; afirmacja tradycji a krytycyzm;
• wspólnoty interpretacyjne, pola produkcji kulturowej.

Chętnych do wzięcia udziału w konferencji prosimy o przysłanie do dnia 10 kwietnia 2011 r. tytułu referatu oraz jego streszczenia (do 15 zdań) na adres e-mail: anthropologos@gmail.com Ze względu na ograniczony czas spotkania zastrzegamy sobie prawo oceny i selekcji przysłanych propozycji. Numer konta zostanie Państwu podany wraz z potwierdzeniem przyjęcia referatu.

Konferencja odbędzie się w Miejskim Punkcie Kultury Prexer – UŁ (ul. Pomorska 39/41) oraz w Pałacu Biedermanna w Łodzi (ul. Franciszkańska 1/5), siedzibie Katedry Teorii Literatury UŁ, w dniach 13-14 maja 2011r. Maksymalny czas prezentacji referatów wynosi 20 minut, co odpowiada 7-8 stronom znormalizowanego maszynopisu. Bardzo prosimy o przestrzeganie tego limitu. Opłata konferencyjna wynosi 80 zł i zostanie przeznaczona na przygotowanie konferencji oraz wydanie tomu pokonferencyjnego. Nie pokrywamy kosztów noclegu ani wyżywienia, ale pomożemy w ich zorganizowaniu. Wszelkie informacje zostaną przekazane w cyrkularzu konferencyjnym, który prześlemy do uczestników w drugiej połowie kwietnia.

wtorek, 15 marca 2011

Spotkanie LII - KONTEKSTY IRLANDZKIE




PIĄTEK 18 MARCA

15.30

SALA 215

Kraj bez języka to kraj bez duszy

Literatura jako klucz do irlandzkiej tożsamości

Spotkanie poprowadziła mgr Katarzyna Gucio



Następujące zaraz po Dniu Świętego Patryka spotkanie Koła Antropologów poświęcone zostało w całości rozważaniom na temat Irlandii, ojczyźnie takich wybitnych postaci jak: James Connolly, Jonathan Swift, George Bernard Shaw, Oscar Wilde, William Butler Yeats, czy Arthur Wellesley, książę Wellington.
Prelekcja, prowadzona przez mgr Katarzynę Gucio, dotyczyła przede wszystkim wczesnego okresu historii Szmaragdowej Wyspy, której początki, przed okresem chrystianizacji, giną w mgłach Avalonu. Jednakże dzięki źródłom historycznym, które zawdzięczamy m.in.: Juliuszowi Cezarowi – O Wojnie Galijskiej, celtyckim mnichom – Księga z Kells, a także znaleziskom archeologicznym – New Grange, dolmeny (kromlechy) czy wzgórze Tara, możliwa jest rekonstrukcja historyczna kultury i życia Celtów, których początki datuje się na około 3,5-4 tyś. lat p.n.e.
Dzięki licznie przybywającym na wyspę misjonarzom Irlandia stała się, około IV w. n.e., istną drukarnią, biblioteką i przechowalnią tekstów z kręgu europejskiego. Jednocześnie przebywający w klasztorach skrybowie umożliwili zachowanie dla potomnych, wielkich mitologicznych cyklów staroirlandzkich datowanych na przełom XI – XII w. – Cykl Ulsterski i Cykl Feniański – a także rozlicznych informacji dotyczących m.in. kalendarza lunarnego i związanych z nim świąt, funkcjonujących dotąd wyłącznie w tradycji ustnej.
Kwestia przekazu ustnego, języka i jego wpływu na rzeczywistość, stanowi bardzo istotny element kształtujący tożsamość Irlandczyków. Widać to doskonale w prezentowanych na spotkaniu utworach poetyckich pióra: Paula Muldoona, Johna Montague’a czy Johna Longley’a. O tym, że wspomniany temat silnie zakorzeniony jest w tradycji irlandzkiej świadczą nie tylko poematy i wiersze pojawiające się już w VIII w. n.e., ale również wysoka pozycja jaką cieszyli się wśród Celtów druidzi i bardowie, stanowiący elitę ówczesnego społeczeństwa.
Znaczna część spotkania KNAL poświecona została zagadnieniom dotyczącym najbardziej znanych świąt celtyckich: Beltene – „święto ognia”, przypadającego na 1maja, Samhain – święto końca lata, rozpoczynające się 1 listopada, oraz Lugnasa – „festyn Luga” – święto pór roku odbywające się 1 sierpnia; ich znaczeniu, obrzędom i rytuałom. Nie zabrakło również opowieści o bóstwach z zaświatów – boginie Danu i Macha – i bohaterach z kręgu mitologicznego – Cúchulainn i Fion Maccumhall, a także legend o wojnach i zwiastunach śmierci, m.in. banshee, praczce u brodu, ogarze z Ulsteru; oraz wyjaśnienia symboliki kociołka i konia – mających dla Celtów charakter sakralny i rytualny.
Uzupełnienie wykładu stanowiły mapy, ilustracje i ryciny przedstawiające wybrane rzeźby i posągi bóstw, naczynia i wyroby, a także omawiane zabytki archeologiczne i arcydzieła sztuki iluminatorskiej.
Zdała mgr Agnieszka Skalska

Teksty:
ESEJ
POEZJA
IRLANDCZYCY

piątek, 4 lutego 2011

Spotkanie LI - POWIEŚĆ KRYMINALNA Z PERSPEKTYWY ANTROPOLOGICZNEJ





Po co ludziom kryminały? Czyżbyśmy odczuwali niezdrową przyjemność czytając o bryzgającej krwi i zwłokach w daleko posuniętej fazie rozkładu? Podążając za sugestiami Mariusza Czubaja z książki „Etnolog w mieście grzechu. Powieść kryminalna jako świadectwo antropologiczne” mieliśmy okazję przekonać się, że powód fascynacji tym gatunkiem, czy raczej gatunkami spod znaku morderstwa i tajemnicy, jest znacznie bardziej złożony.
Oczywiście tym elementem, który najbardziej przykuwa uwagę przeciętnego odbiorcy jest intryga — zagadka, którą czytelnik rozwiązuje wraz z bohaterami. Jednak na naszym spotkaniu nie zaprzątaliśmy sobie głów kryminalnymi łamigłówkami, lecz szukaliśmy odpowiedzi na pytanie, co wspólnego mają sensacyjne powieści i seriale ze współczesną kulturowa teorią literatury, etnologią, antropologią i socjologią. Rozpoczęliśmy od rozważań nad osobą głównego bohatera, omawiając pokrótce jak ulegał przeobrażeniom – zmieniając się z samotnego geniusza, dla którego sensem życia jest tropienie sprawców przestępstw, w osobę zepchnięta na margines i przeżywającą osobiste rozterki. Po zarysowaniu historycznego tła dla naszych problemów oraz genologicznych transgresji „kryminału”, prowadzący spotkanie mgr Michał Wróblewski, zwrócił uwagę na to, w jaki sposób powieści kryminalne opisują, wykorzystują i grają z przestrzenią i czasem, a także jaka jest rola szczegółu z perspektywy antropologicznej.
Interesujące nas kwestie omówiliśmy na przykładzie bardzo popularnych ostatnimi czasy skandynawskich kryminałów Stiega Larssona z trylogii Millenium, w których, jak zauważyliśmy, zbrodnie i tajemnice schodzą na dalszy plan stanowiąc jedynie pretekst do opisania problemów z jakimi boryka się szwedzkie społeczeństwo. Ten i inne przywołane przykłady, pozwoliły nam na prześledzenia tego, jak współczesne kryminały odchodzą od fabuł spod znaku „płaskiej” łamigłówki w stronę literatury zaangażowanej społecznie (choć nadal należącej do nurtu popularnego) o pogłębionej analizie psychologicznej.
Zdała Agata Grykien

Teksty:
Czubaj - Rozdział 1
Stieg Larsson

piątek, 14 stycznia 2011

Spotkanie L – Thomas Pynchon

Wydawało Wam się kiedyś, że ktoś Was śledzi? A może uważacie, że całe Wasze życie jest przez kogoś skrzętnie wyreżyserowane jak w Truman Show? Jeśli tak, powinniście byli zjawić się na ostatnim spotkaniu KNAL poświęconemu powieści 49 idzie pod młotek Thomasa Pynchona.

Pisarz ten jest jedną z najbardziej tajemniczych postaci współczesnego literackiego świata. Analizując jedną z jego pierwszych powieści, staraliśmy się m.in. odpowiedzieć na pytanie, na ile jego paranoja i stronienie od ludzi są uzasadnione, a na ile stanowią przemyślaną strategię marketingową, której celem jest uwiedzenie i zmanipulowanie czytelnika. Zainspirowani przez prowadzącego spotkanie Szymona Drzażdżewskiego usiłowaliśmy dociec, czy powieść Pynchona wpisuje się w definicję powieści encyklopedycznej lub tzw. powieści totalnej. O ile od razu zgodziliśmy się, że na dwustu stronach nie da się zawrzeć całej wiedzy na temat świata (niezależnie od wielkości czcionki i gęstości druku), o tyle zgodziliśmy się z tezą, że taka objętość wystarczy, aby opisać ogólną zasadę funkcjonowania rzeczywistości.

Idealnymi terminami do opisania zasady działania świata w 49 idzie pod młotek okazuje się hipertekst skonfrontowany z użytą przez autora metaforą gobelinu. Bohaterka powieści, Edypa Maas, podąża za znakami niczym po nitce, w przekonaniu, że ostatecznie połączy je w logiczną całość i odkryje ich znaczenie. Wierzy, że te „wyspy sensu” (w kontekście terminologii związanej z hipertekstami, można by je nazwać leksjami) łączą się w nieprzypadkowy sposób a każdy kolejny znak może być tym elementem, który z bezładnego zwoju tropów pozwoli wyłonić starannie upleciony gobelin.

Przy okazji rzeczowej i merytorycznej dyskusji na tematy okołoliterackie, poświęciliśmy chwilę na obejrzenie fragmentu filmu dokumentalnego o Thomasie Pynchonie, naturalnie bez udziału pisarza. W rzeczonym filmie różne osoby, o mniej lub bardziej wybujałej wyobraźni wypowiadały swoje opinie na temat ekscentrycznych zachowań Pynchona lub, niezdrowo pobudzone, ekscytowały się kilkoma stosunkowo nowymi, rzekomymi zdjęciami autora Tęczy grawitacji wykonanymi przez reporterów śledczych. Jednak kwestia przyczyn, dla których pisarz stroni od ludzi i mediów pozostaje wciąż otwarta, wobec czego na koniec proponuję mini quiz:

Thomas Pynchon ukrywa się ponieważ:
A) To dobra strategia marketingowa;
B) Zażywanie LSD wywołało u niego paranoję;
C) Posiada i ujawnia informacje zagrażające interesom Systemu;
D) Jest brzydki;

Sprawę zdała Agata Grykien

Teksty:
PYNCHON I OKOLICE