Po tym, jak w czasie zeszłorocznej edycji Festiwalu zajmowaliśmy się tematyką postaci fantastycznych (wampiry i wilkołaki, elfy, krasnoludy i smoki), w tym roku ponownie skupiliśmy się postaciach o… nazwijmy to "niepewnym statusie ontycznym", a mianowicie na czarownicach. Zagadnienie to jest tym bardziej interesujące (o czym świadczy także duża frekwencja — ok. 80 osób), że praktycznie każdy zetknął się z jakimiś tekstami, baśniami, podaniami, w których figura ta była obecna. Niektórzy z naszych rodaków doświadczyli kontaktu z czarownicami osobiście — w roku 2003 w Krakowie miało miejsce ostatnie w naszym kraju oskarżenie o paranie się czarną magią; pewien mężczyzna doniósł na swoją sąsiadkę, że rzuciła urok na jego krowę, w wyniku czego dawała ona mniej mleka…
Spotkanie otworzyła opiekunka Koła, p. dr Natalia Lemann, która przywitała zebranych na widowni, zaprezentowała Koło Naukowe Antropologów Literatury i przedstawiła referentów. Ci postarali się przedstawić omawiany temat w sposób wieloaspektowy. Poszczególne referaty dialogowały ze sobą i uzupełniały się, próbując stworzyć spójny i bogaty dyskurs. I tak na początku Aleksandra Stangreciak zaprezentowała charakterystykę figury czarownicy i wiedźmy funkcjonującą w naszej wyobraźni, karmionej od najmłodszych lat baśniami i bajkami. Przy tej okazji szczegółowo omówione zostały np. poszczególne atrybuty każdej szanującej się czarownicy (kocioł, kot, miotła, tiara itd.). Następnie Magdalena Drabikowska przybliżyła słuchaczom podłoże kulturowe tej postaci, skupiając się w znacznej mierze na pierwotnych kulturach matriarchalnych, różnych mitologiach, zmianach które niosło ze sobą średniowiecze, związku kobiety z naturą oraz XX wiecznych koncepcjach i wierzeniach uznających istnienie czarownic. Nie zabrakło także odpowiedniego zarysowania tła historycznego, ze szczególnym naciskiem na czasy średniowieczne, prześladowania inkwizycyjne i polowania na czarownice, za co odpowiedzialny był Julian Czurko. Na koniec części referatowej Agata Grykien dokonała szczegółowej analizy postaci wiedźm w tekstach literackich, poczynając od klasyki (Makbet, Mistrz i Małgorzata), a na utworach bardziej współczesnych kończąc (dzieła Terry’ego Pratchett’a).
Finalna, główna część przygotowanego przez nas panelu miała charakter performatywny. Oczekiwanym przez wszystkich zebranych punktem kulminacyjnym był proces o czarownictwo, poprowadzony przez sędzię Zofię Lach, w którym to funkcjonująca przez pół godziny jako Ława Przysięgłych publiczność, miała wydać skazujący lub uniewinniający. Oskarżoną była Macocha (M. Drabikowska), która przy pomocy tajemnych mocy miała rzekomo otruć swoją pasierbicę, Śnieżkę. Szale przechylały się to na jedną, to na drugą stronę podczas przesłuchiwania świadków, powoływanych z widowni przez obronę (A. Grykien) i oskarżyciela (Kamil Kochanowski). Ostatecznie zdecydowana większość ławników uznała Oskarżoną ofiarą panującego w królewskim systemu patriarchalnego, który prowadzi do zniewolenia kobiet, na skutek czego zapadł wyrok uniewinniający. Nie jest on prawomocny. Prokuratura nie wygłosiła jeszcze oświadczenia, czy zdecyduje się złożyć apelację.
ℑ Prezentacja Aleksandy Stangreciak na temat wiedźm.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz